Remont mieszkania w starej kamienicy to marzenie wielu miłośników wysokich sufitów, secesyjnych zdobień i solidnych murów. Jednak taka inwestycja wiąże się z licznymi wyzwaniami: od zabytkowych wymogów formalnych, przez ukryte usterki konstrukcyjne i techniczne, po wysokie koszty robót budowlanych. W artykule omawiamy wszystkie kluczowe punkty, dzięki którym inwestor zminimalizuje ryzyko i przeprowadzi remont bez zbędnych komplikacji.
Spis treści
- Jak ocenić stan techniczny i od czego zacząć remont?
- Czy mieszkanie w kamienicy to zabytek i kiedy potrzebne jest pozwolenie?
- Jak uzyskać zgodę konserwatora zabytków na prace remontowe?
- Ile kosztuje remont mieszkania w kamienicy i jak stworzyć kosztorys?
- Czy warto zatrudnić architekta wnętrz przy remoncie mieszkania w kamienicy?
- Kiedy renowacja elewacji kamienicy staje się obowiązkiem właścicieli?
Jak ocenić stan techniczny i od czego zacząć remont?
Stary lokal skrywa niespodzianki, dlatego planowanie prac należy rozpocząć od dokładnego audytu.
- Stan techniczny budynku: sprawdź mury, tynk i kondycję ścian nośnych; wilgoć kapilarna bywa częsta w kamienicach.
- Instalacje: przestarzała instalacja elektryczna lub gazowa oznacza konieczność całkowitej wymiany.
- Ogrzewanie: sprawdź typ ogrzewania mieszkania i jego stan techniczny, sprawdź również koszty eksploatacyjne w skali miesiąca i roku dotyczące ogrzewania i rozważ ewentualną wymianę z pieca na ogrzewanie gazowe, elektryczne bądź możliwość podpięcia pod ogrzewanie miejskie;
- Stropy i sufity: drewniane belki mogą wymagać wzmocnień, co generuje dodatkowe koszty remontu.
- Posadzka i podłoga: stare podłogi z desek są często w fatalnym stanie bez możliwości renowacji, dlatego warto sprawdzić możliwość ich naprawy; sprawdź również stan posadzek- często wymagają uzupełnienia bądź montażu zupełnie nowej warstwy;
Po audycie warto sporządzić wstępny kosztorys i określić zakres prac – od odnowienia tynków po generalnego remontu z wymianą podłóg i stolarki. Takie dane ułatwią rozmowy z wykonawcami i pozwolą realnie ocenić czas trwania procesu remontowego.

Czy mieszkanie w kamienicy to zabytek i kiedy potrzebne jest pozwolenie?
Nie każda kamienica widnieje w rejestrze zabytków, ale wiele figuruje w gminnej ewidencji zabytków. To kluczowa różnica:
- Budynek wpisany do rejestru zabytków
- Każdy remont wymaga pozwolenia od wojewódzkiego konserwatora zabytków.
- Nawet malowanie elewacji potrzebuje zgody, co wydłuża proces.
- Budynek w ewidencji
- Prace wewnątrz lokalu możesz wykonać na podstawie zgłoszenia w urzędzie, jeśli nie zmieniasz elementów konstrukcyjnych.
- Zewnętrzne roboty (np. wymiana okien) nadal mogą wymagać opinii konserwatora.
Warto zawczasu ustalić, czy kamienica jest zabytkiem. Pozwoli to uniknąć kar administracyjnych i przestojów na budowie.
Jak uzyskać zgodę konserwatora zabytków na prace remontowe?
W przypadku budynków wpisanych do rejestru, procedura wygląda następująco:
- Przygotuj projekt budowlany i opis zakresu prac remontowych wraz z fotografią detali (ściany, sztukaterie, stolarka).
- Złóż wniosek o pozwolenie na przeprowadzenie prac remontowych do organu administracji architektoniczno-budowlanej oraz równolegle do konserwatora zabytków.
- Oczekuj decyzji – urząd ma 30 dni, ale przy rozbudowanych zmianach lub wątpliwościach termin się wydłuża.
Wskazówka inwestora:
Przy planowaniu remontu mieszkania w kamienicy zaplanuj min. trzy miesiące na formalności. Pamiętaj też o opłatach – pozwolenie i opinie konserwatorskie generują dodatkowe koszty.

Ile kosztuje remont mieszkania w kamienicy i jak stworzyć kosztorys?
Koszt remontu zależy od:
- Zakresu prac (odświeżenie, generalny remont czy renowacja zabytkowych sztukaterii).
- Standardu wykończenia (materiały premium vs. średnia półka).
- Dodatkowych wymagań konserwatorskich (np. odtworzenie stolarki).
Przykładowe widełki:
Rodzaj prac |
Koszt za m² (brutto) |
Odnowienie ścian i sufitów |
700–1200 zł |
Standardowy remont z wymianą instalacji |
2000–3500 zł |
Pełna renowacja zabytkowych detali |
3500–5500 zł |
Do tabeli dolicz:
- honorarium projektanta (od 170 zł/m²),
- opłaty za pozwolenia na prace remontowe (jeśli kamienica jest wpisana w rejestr zabytków),
- potencjalne rusztowanie przy pracach elewacyjnych.
Czy warto zatrudnić architekta wnętrz przy remoncie mieszkania w kamienicy?
Remont mieszkania w kamienicy bywa skomplikowany, a prace remontowe muszą często spełniać wymogi konserwatora zabytków. Doświadczony projektant lub architekt wnętrz potrafi połączyć restrykcje konserwatorskie z nowoczesnymi potrzebami domowników. Dzięki temu powstaje spójny projekt, który uwzględnia charakter zabytku, ergonomię i budżet inwestora. Co ważne, projektant zna procedury urzędowe, więc pomaga szybciej uzyskać pozwolenie na przebudowę lub wymianę instalacji.
Korzyści ze współpracy z projektantem przy remoncie mieszkania w kamienicy:
- Optymalny kosztorys – architekt porównuje oferty ekip i materiałów, co ogranicza niespodziewane koszty remontu.
- Wizualizacje i rysunki techniczne – dzięki nim widzisz efekt jeszcze przed startem robót, a wykonawcy mają jasne wytyczne dotyczące tynków, podłóg i układu ścian.
- Nadzór konserwatorski – projektant przygotowuje dokumentację dla konserwatora zabytków i dba, by detale zachowały historyczny charakter, a jednocześnie spełniały współczesne standardy.
- Koordynacja prac – pilnowanie harmonogramu i jakości wykonania zapobiega opóźnieniom i poprawkom, które podnoszą wydatek inwestycji.
Nawet jeśli planujesz remont w mieszkaniu w kamienicy, która nie jest wpisana w rejestr zabytków i nie potrzebujesz zgody na prace remontowe, warto posłużyć się pomocą doświadczonego architekta wnętrz. Architekt w umiejętny sposób podkreśli historyczne cechy kamienicznego mieszkania i połączy z współczesnymi elementami, nowoczesnymi technologiami i instalacjami, które ułatwią życie. Dodatkowo, w zależności od Twoich preferencji i gustu, może połączyć jakikolwiek styl wnętrzarski z kubaturą i charakterem kamienicy, co sprawi, że mieszkanie będzie wyjątkowe i podkreślające Twoją osobowość oraz styl życia.
Podsumowując, przeprowadzić remont w starej kamienicy bez wsparcia profesjonalisty jest możliwe, ale ryzyko błędów oraz nadprogramowych wydatków rośnie. Inwestycja w dobrego projektanta zwykle zwraca się w postaci sprawniejszego procesu, lepszej jakości detali i pewności, że mieszkanie zachowa unikalny charakter zabytkowej architektury, a jednocześnie będzie w pełni funkcjonalne na co dzień.

Kiedy renowacja elewacji kamienicy staje się obowiązkiem właścicieli?
Jeśli fasada jest w złym stanie lub kamienica jest zabytkiem, urząd może wezwać wspólnotę do renowacji kamienicy. W praktyce oznacza to:
- Ustalenie kosztorysu i podziału wydatków między właścicieli (czasem również dotacje miejskie).
- Uzyskanie pozwolenia budowlanego i zgody konserwatora na materiały, kolorystykę i detale.
- Prace remontowe obejmujące naprawę gzymsów, odsolenie cegły i wymianę spękanych elementów z piaskowca.
Zaniedbanie elewacji skutkuje mandatami i pogorszeniem stanu technicznego, dlatego planując remont kamienicy, uwzględnij także koszty zewnętrzne.
Najważniejsze rzeczy do zapamiętania
- Zawsze sprawdź, czy Twoje mieszkanie w kamienicy widnieje w rejestrze lub ewidencji zabytków – od tego zależy procedura uzyskiwania pozwolenia.
- Początek prac to audyt stanu technicznego i szczegółowy kosztorys, który uwzględnia zapas na niespodzianki.
- W budynkach zabytkowych najmniejsze prace, nawet wymiana tynków, mogą wymagać zgody konserwatora zabytków.
- Remont kamienicy jest droższy niż prace w nowym bloku, ale oryginalne detale i wysokość pomieszczeń warte są tego wysiłku.
- Postaw na doświadczonych fachowców i projektanta – samodzielny remont bez nadzoru może zwiększyć finalne koszty i opóźniać termin oddania lokalu do użytku.